Niewygodne pytania?
Jeśli interesujesz się socjologią muzyki już jakiś czas i masz znajomych, którzy lubią Cię wypytywać o różne Twoje informacje, to mogłaś/eś z podobnymi pytaniami typu: czego słucha młodzież? jakie płyty najlepiej się sprzedają? a tak w ogóle, to czego Polacy słuchają? Możesz dowiedzieć się, że jesteś socjologiem i powinieneś to wiedzieć! Albo że tracisz czas na lektury teorii a nic nie wiesz o otaczającej Cię rzeczywistości. Etc. Parę razy zdarzyło mi się to słyszeć i zwykle rozkładałem ręce, mówiąc, że w Polsce nie prowadzi się ani aż tak dużo ani aż tak często badań empirycznych nad odbiorem muzyki, że Paweł Beylin w latach 1960tych coś badał, że potem na potrzeby Roku Chopinowskiego... Przyznam szczerze, że były to wymówki. Pewnie myślałem tak dlatego, że -- poza GUSką demografią społeczno-zawodową -- jakoś nie za bardzo popularyzuje się w ramach nauczania metod i technik badań społecznych posługiwanie się danymi zastanymi, które to zbierają różne państwowe agendy. W przypadku badań odbioru muzyki może nie bada się nad wyraz często preferencji muzycznych, jednak jak się okazuje mamy wiele danych, na podstawie których możemy wysnuć wiele ciekawych wniosków nt. odbioru muzyki.
Ustawowy obowiązek badań!
Zacznijmy od tego, że -- jak czytamy na stronie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji -- [o]rganizowanie badań treści i odbioru programów radia i telewizji jest zadaniem wynikającym z art. 6 ust. 2 pkt 5 ustawy o radiofonii i telewizji. Departament Programowy korzysta z wyników dwóch badań telemetrycznych: TNS Poland i AGB Nielsen Media Research oraz jedynego dostępnego na rynku badania radiometrycznego firmy SMG/KRC. Co ciekawe, wiele z tych danych jest publicznie i niekomercyjnie dostępnych, za inne trzeba płacić, a jeszcze inne do celów publicystycznych i naukowych są udostępniane za darmo. Sytuacja wygląda tak, że:
1. Oficjalna Lista Sprzedaży (OLiS)
Od 23 października 2000 roku na zlecenie Związku Producentów Audio-Video (ZPAV) firma Pentor Research International (obecnie: TNS Poland) prowadzi cotygodniowe listy sprzedaży nośników muzycznych (kaset, płyt CD i plików komputerowych). Tworzona jest tym samym Oficjalna Lista Sprzedaży (OLiS), która jest publicznie dostepna na stronie internetowej ZPAV. OLiS obejmuje 50 pozycji najlepiej sprzedających się płyt w badanych punktach sprzedaży. Do tych ostatnich należą sieci sklepów raportujące wyniki swojej sprzedaży. W maju 2013 roku było to 171 punktów sprzedaży (9 sklepów internetowych, 34 sklepy Media Markt, 114 Empików, 13 sklepów Saturn, RockSerwis). OLiS to pierwsze w Polsce tego przedsięwzięcie prowadzone na tak dużą skalę przez zewnętrzną, profesjonalną badającą rynek firmę. Po dziesięciu latach tworzenia listy TNS Pentor opublikował raport OLiS 500, na które składa ją się cztery wykresy. Poniżej dwa podstawowe.
Źródło: OLiS 500, ZPAV
Wykres 2. Najlepiej sprzedające się albumy w Polsce w latach 2000-2010
Źródło: OLiS 500, ZPAV
2. Airplay Polska
ZPAV zamawia także zestawienie najczęściej granych w stacjach radiowych i telewizyjnych piosenek. Wykonawcą tego badania jest firma Nielsen Music Control, która tworzy swoje zestawienia „w oparciu o nowoczesny system, który w czasie rzeczywistym rozpoznaje i identyfikuje utwory emitowane w stacjach radiowych”. Monitoring NMC obejmuje obecnie całodobowo rejestrację danych z 52 stacji radiowych (lokalnych i ogólnopolskich) oraz 4 stacji TV (muzyczne). W archiwum top 5 Airplay mamy dostępne dane od 2 kwietnia 2010. Pełniejsze dane możemy znaleźć na anglojęzycznej stronie Charly 1300. Prezentują one top 100 od 15 marca 2009. Dane są dość rozczłonkowane, więc z braku czasu na ich agregację nie pokuszę się o jakąś większą ich analizę.
3. Radio Track
Najważniejszą instytucją w badaniach polskiego eteru jest Komitet Badań Radiowych (KBR), na który składa się kilka podmiotów rynku medialnego. Są to: Eurozet, Grupa Radiowa Agory, Grupa RMF i TIME SA. Od 2010 roku w roli obserwatora KBR również występuje Polskie Radio SA. KBR regularnie zleca wykonywanie firmie badań Millward Brown SMG/KRC. Badania te noszą nazwę Radio Track i obejmują pomiarem „polskie stacje radiowe aktualnie nadające w kraju na podstawie przyznanej koncesji”. Badaniu poddawanych jest 261 stacji radiowych. Początkowo w Radio Track aplikowano tzw. wywiady osobiste (nazwano je F2F, ale myślę, że może chodzić o wywiad kwestionariuszowy, czyli PAPI) oraz ankiety telefoniczne (CATI), lecz w 2004 roku zrezygnowano z pierwszej metody. Od marca 2010 roku w ramach Radio Track stosuje się metodę prowadzenia dzienniczka elektronicznego. Specjalnie dobrani respondenci (rekrutowani w oparciu o kryteria kwoty), którzy zgadzają się wziąć udział w panelu dzienniczkowym systematycznie przez 4 tygodnie wypełniają dzienniczek, w którym notują informacje o faktycznych swoich praktykach słuchania radia. Szczegóły metodologiczne tego panelu podane są na stronach Radio Track Można tam również znaleźć parę odpowiedzi na metodologiczne FAQ.
Wykres 3. Ranking ogólnopolskich stacji radiowych za I-III 2013
Źródło: Radio Track, (N=21053)
Na koniec
W dobie możliwości analizowania ogromnych zbiorów danych (ang. big data), które ma na celu stworzenie modeli predykcyjnych dotyczących rozwoju rozmaitych trendów wydaje się, że moc danych zbieranych w trzech powyższych źródłach jest mniejsza. W czasach możliwości rejestrowania każdego obejrzenia na YouTube teledysku oraz wpisania w wyszukiwarkę Google.com nazwiska ulubionego artysty muzyczne big data również stają się z sekundy na sekundę coraz większe. Pytanie, co możemy z nich dowiedzieć się o kwestiach interesujących socjologów nie jest tak trudne, jak to czy pozwalają nam one przewidywać przyszłość.
Tyle o muzyce. Jeszcze link, który ostatnio podesłał mi znajomy-socjolog. Link dotyczy pogłębionych badań nad odbiorem serialu telewizyjnego, które zleciło... Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Dziś już bada się z pieniędzy podatnika (choć pewnie raczej niemieckiego, niż polskiego) oddziaływanie seriali. W przyszłości może będzie się badać zespoły, piosenki, albumy...;))?
Jeśli interesujesz się socjologią muzyki już jakiś czas i masz znajomych, którzy lubią Cię wypytywać o różne Twoje informacje, to mogłaś/eś z podobnymi pytaniami typu: czego słucha młodzież? jakie płyty najlepiej się sprzedają? a tak w ogóle, to czego Polacy słuchają? Możesz dowiedzieć się, że jesteś socjologiem i powinieneś to wiedzieć! Albo że tracisz czas na lektury teorii a nic nie wiesz o otaczającej Cię rzeczywistości. Etc. Parę razy zdarzyło mi się to słyszeć i zwykle rozkładałem ręce, mówiąc, że w Polsce nie prowadzi się ani aż tak dużo ani aż tak często badań empirycznych nad odbiorem muzyki, że Paweł Beylin w latach 1960tych coś badał, że potem na potrzeby Roku Chopinowskiego... Przyznam szczerze, że były to wymówki. Pewnie myślałem tak dlatego, że -- poza GUSką demografią społeczno-zawodową -- jakoś nie za bardzo popularyzuje się w ramach nauczania metod i technik badań społecznych posługiwanie się danymi zastanymi, które to zbierają różne państwowe agendy. W przypadku badań odbioru muzyki może nie bada się nad wyraz często preferencji muzycznych, jednak jak się okazuje mamy wiele danych, na podstawie których możemy wysnuć wiele ciekawych wniosków nt. odbioru muzyki.
Ustawowy obowiązek badań!
Zacznijmy od tego, że -- jak czytamy na stronie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji -- [o]rganizowanie badań treści i odbioru programów radia i telewizji jest zadaniem wynikającym z art. 6 ust. 2 pkt 5 ustawy o radiofonii i telewizji. Departament Programowy korzysta z wyników dwóch badań telemetrycznych: TNS Poland i AGB Nielsen Media Research oraz jedynego dostępnego na rynku badania radiometrycznego firmy SMG/KRC. Co ciekawe, wiele z tych danych jest publicznie i niekomercyjnie dostępnych, za inne trzeba płacić, a jeszcze inne do celów publicystycznych i naukowych są udostępniane za darmo. Sytuacja wygląda tak, że:
- TNS Poland gromadzi i analizuje ogólnopolskie dane o sprzedaży nośników muzycznych,
- Nielsen Music Control (czyli część ww. AGB NMR) monitoruje stacje radiowe i telewizyjne pod kątem częstotliwości puszczania konkretnych piosenek
- Millward Brown SMG/KRC bada słuchalność ok. 250 stacji radiowych pod kątem częstotliwości i długości słuchania i cech demograficznych słuchaczy, ale po kolei...
1. Oficjalna Lista Sprzedaży (OLiS)
Od 23 października 2000 roku na zlecenie Związku Producentów Audio-Video (ZPAV) firma Pentor Research International (obecnie: TNS Poland) prowadzi cotygodniowe listy sprzedaży nośników muzycznych (kaset, płyt CD i plików komputerowych). Tworzona jest tym samym Oficjalna Lista Sprzedaży (OLiS), która jest publicznie dostepna na stronie internetowej ZPAV. OLiS obejmuje 50 pozycji najlepiej sprzedających się płyt w badanych punktach sprzedaży. Do tych ostatnich należą sieci sklepów raportujące wyniki swojej sprzedaży. W maju 2013 roku było to 171 punktów sprzedaży (9 sklepów internetowych, 34 sklepy Media Markt, 114 Empików, 13 sklepów Saturn, RockSerwis). OLiS to pierwsze w Polsce tego przedsięwzięcie prowadzone na tak dużą skalę przez zewnętrzną, profesjonalną badającą rynek firmę. Po dziesięciu latach tworzenia listy TNS Pentor opublikował raport OLiS 500, na które składa ją się cztery wykresy. Poniżej dwa podstawowe.
Źródło: OLiS 500, ZPAV
Wykres 2. Najlepiej sprzedające się albumy w Polsce w latach 2000-2010
Źródło: OLiS 500, ZPAV2. Airplay Polska
ZPAV zamawia także zestawienie najczęściej granych w stacjach radiowych i telewizyjnych piosenek. Wykonawcą tego badania jest firma Nielsen Music Control, która tworzy swoje zestawienia „w oparciu o nowoczesny system, który w czasie rzeczywistym rozpoznaje i identyfikuje utwory emitowane w stacjach radiowych”. Monitoring NMC obejmuje obecnie całodobowo rejestrację danych z 52 stacji radiowych (lokalnych i ogólnopolskich) oraz 4 stacji TV (muzyczne). W archiwum top 5 Airplay mamy dostępne dane od 2 kwietnia 2010. Pełniejsze dane możemy znaleźć na anglojęzycznej stronie Charly 1300. Prezentują one top 100 od 15 marca 2009. Dane są dość rozczłonkowane, więc z braku czasu na ich agregację nie pokuszę się o jakąś większą ich analizę.
3. Radio Track
Najważniejszą instytucją w badaniach polskiego eteru jest Komitet Badań Radiowych (KBR), na który składa się kilka podmiotów rynku medialnego. Są to: Eurozet, Grupa Radiowa Agory, Grupa RMF i TIME SA. Od 2010 roku w roli obserwatora KBR również występuje Polskie Radio SA. KBR regularnie zleca wykonywanie firmie badań Millward Brown SMG/KRC. Badania te noszą nazwę Radio Track i obejmują pomiarem „polskie stacje radiowe aktualnie nadające w kraju na podstawie przyznanej koncesji”. Badaniu poddawanych jest 261 stacji radiowych. Początkowo w Radio Track aplikowano tzw. wywiady osobiste (nazwano je F2F, ale myślę, że może chodzić o wywiad kwestionariuszowy, czyli PAPI) oraz ankiety telefoniczne (CATI), lecz w 2004 roku zrezygnowano z pierwszej metody. Od marca 2010 roku w ramach Radio Track stosuje się metodę prowadzenia dzienniczka elektronicznego. Specjalnie dobrani respondenci (rekrutowani w oparciu o kryteria kwoty), którzy zgadzają się wziąć udział w panelu dzienniczkowym systematycznie przez 4 tygodnie wypełniają dzienniczek, w którym notują informacje o faktycznych swoich praktykach słuchania radia. Szczegóły metodologiczne tego panelu podane są na stronach Radio Track Można tam również znaleźć parę odpowiedzi na metodologiczne FAQ.
Wykres 3. Ranking ogólnopolskich stacji radiowych za I-III 2013
Na koniec
W dobie możliwości analizowania ogromnych zbiorów danych (ang. big data), które ma na celu stworzenie modeli predykcyjnych dotyczących rozwoju rozmaitych trendów wydaje się, że moc danych zbieranych w trzech powyższych źródłach jest mniejsza. W czasach możliwości rejestrowania każdego obejrzenia na YouTube teledysku oraz wpisania w wyszukiwarkę Google.com nazwiska ulubionego artysty muzyczne big data również stają się z sekundy na sekundę coraz większe. Pytanie, co możemy z nich dowiedzieć się o kwestiach interesujących socjologów nie jest tak trudne, jak to czy pozwalają nam one przewidywać przyszłość.
Tyle o muzyce. Jeszcze link, który ostatnio podesłał mi znajomy-socjolog. Link dotyczy pogłębionych badań nad odbiorem serialu telewizyjnego, które zleciło... Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Dziś już bada się z pieniędzy podatnika (choć pewnie raczej niemieckiego, niż polskiego) oddziaływanie seriali. W przyszłości może będzie się badać zespoły, piosenki, albumy...;))?
0 comments:
Prześlij komentarz